Analık halinde çalışma ve süt izni gerek İş Kanunu gerekse de gebe ve emziren kadınların çalıştırılma şartlarına dair yönetmelik ile açıkça düzenlenmiştir.
Kanun maddesinin tam metnini aşağıda bulabilirsiniz. *
Yazımızda uygulamada sık karşılaşılan birkaç önemli bilgiye yer vermekteyiz.
Bunlardan ilki , kadın işçinin onaltı haftalık ücretli izin süresinde işçi ücretinin geçici iş göremezlik ödeneğinden karşılandığı, işverenin bu döneme ilişkin ücret ödeme yükümlülüğü bulunmadığıdır. Bağkurlu anne de bu dönemde aynı ödenekten doğum parası alabilmektedir. Ödenekten yararlanabilme koşulu ise doğumdan önceki bir yıl içinde en az doksan gün kısa vadeli sigorta primi bildirilmiş olmasıdır.
Diğer önemli bilgi ise, kadın işçinin doğum sonrası ücretsiz izin kullanma hakkı bulunduğu ve bu iznin kullanılmasının işverenin kabulüne bağlı olmamasıdır.
Son olarak, gebe veya emziren işçilerin günde yedi buçuk saatten fazla çalıştırılamayacağı ve süt izni kullandırılmaması halinde bu sürelere ilişkin ücretlerin %50 zamlı ücret, fazla mesai ücreti olarak ödeneceğidir.
Konu ile ilgili yüz yüze veya online görüşme randevunuzu oluşturabiliriz.
* 4857 sayılı İş Kanunu Madde 74 – Kadın işçilerin doğumdan önce sekiz ve doğumdan sonra sekiz hafta olmak üzere toplam onaltı haftalık süre için çalıştırılmamaları esastır. Çoğul gebelik halinde doğumdan önce çalıştırılmayacak sekiz haftalık süreye iki hafta süre eklenir. Ancak, sağlık durumu uygun olduğu takdirde, doktorun onayı ile kadın işçi isterse doğumdan önceki üç haftaya kadar işyerinde çalışabilir. Bu durumda, kadın işçinin çalıştığı süreler doğum sonrası sürelere eklenir. (Ek cümle: 13.02.2011 – 6111 S.K/Madde 76) Kadın işçinin erken doğum yapması halinde ise doğumdan önce kullanamadığı çalıştırılmayacak süreler, doğum sonrası sürelere eklenmek suretiyle kullandırılır. (Ek 2 adet cümle: 29.01.2016 – 6663 S.K/Madde 22) Doğumda veya doğum sonrasında annenin ölümü halinde, doğum sonrası kullanılamayan süreler babaya kullandırılır. Üç yaşını doldurmamış çocuğu evlat edinen eşlerden birine veya evlat edinene çocuğun aileye fiilen teslim edildiği tarihten itibaren sekiz hafta analık hali izni kullandırılır.(Ek 2. fıkra: 29.01.2016 – 6663 S.K/Madde 22) Birinci fıkra uyarınca kullanılan doğum sonrası analık hali izninin bitiminden itibaren çocuğunun bakımı ve yetiştirilmesi amacıyla ve çocuğun hayatta olması kaydıyla kadın işçi ile üç yaşını doldurmamış çocuğu evlat edinen kadın veya erkek işçilere istekleri halinde birinci doğumda altmış gün, ikinci doğumda yüz yirmi gün, sonraki doğumlarda ise yüz seksen gün süreyle haftalık çalışma süresinin yarısı kadar ücretsiz izin verilir. Çoğul doğum halinde bu sürelere otuzar gün eklenir. Çocuğun engelli doğması halinde bu süre üç yüz altmış gün olarak uygulanır. Bu fıkra hükümlerinden yararlanılan süre içerisinde süt iznine ilişkin hükümler uygulanmaz.Yukarıda öngörülen süreler işçinin sağlık durumuna ve işin özelliğine göre doğumdan önce ve sonra gerekirse artırılabilir. Bu süreler hekim raporu ile belirtilir.Hamilelik süresince kadın işçiye periyodik kontroller için ücretli izin verilir.Hekim raporu ile gerekli görüldüğü takdirde, hamile kadın işçi sağlığına uygun daha hafif işlerde çalıştırılır. Bu halde işçinin ücretinde bir indirim yapılmaz.İsteği halinde kadın işçiye, onaltı haftalık sürenin tamamlanmasından veya çoğul gebelik halinde onsekiz haftalık süreden sonra altı aya kadar ücretsiz izin verilir. (Ek cümle: 29.01.2016 – 6663 S.K/Madde 22) Bu izin, üç yaşını doldurmamış çocuğu evlat edinme halinde eşlerden birine veya evlat edinene verilir. Bu süre, yıllık ücretli izin hakkının hesabında dikkate alınmaz.Kadın işçilere bir yaşından küçük çocuklarını emzirmeleri için günde toplam birbuçuk saat süt izni verilir. Bu sürenin hangi saatler arasında ve kaça bölünerek kullanılacağını işçi kendisi belirler. Bu süre günlük çalışma süresinden sayılır.(Ek 8. fıkra: 29.01.2016 – 6663 S.K/Madde 22) Bu madde hükümleri iş sözleşmesi ile çalışan ve bu Kanunun kapsamında olan veya olmayan her türlü işçi için uygulanır.